De zware roker haalt in een kwart van de gevallen de 65 jaar niet. Van de niet-rokers is dit slechts 7 procent. Dat blijkt uit nieuw onderzoek door het CBS en het Trimbos Instituut. Het goede nieuws: stoppen met roken loont – altijd.
Het is het grootste onderzoek naar het verband tussen roken en sterfte dat ooit in Nederland is gedaan. De onderzoekers vroegen tussen 2001 en 2006 circa 40.000 rokers naar hun rookgewoonten. De afgelopen jaren werd gekeken hoeveel van hen waren overleden en wat de doodsoorzaak was.
Zware roker verliest 13 jaar
Van de zware rokers haalt bijna een kwart (23 procent) de 65 jaar niet. Een op de zes matige rokers – minder dan twintig sigaretten per dag – overlijdt voor zijn 65ste levensjaar. Van de lichte rokers – mensen die niet dagelijks roken – is dat 11 procent. Van de niet-rokers sterft 7 procent voor de 65 jaar.
Van zware rokers is de levensverwachting gemiddeld 13 jaar korter dan van mensen die nooit hebben gerookt. Matige rokers verliezen naar schatting 9 levensjaren, lichte rokers 5 jaren.
Stoppen met roken loont altijd
Stoppen met roken blijkt op elke leeftijd effect te hebben, zegt onderzoeker Esther Croes van het Trimbos Instituut. Rokers die voor hun 35ste stoppen, hebben een vergelijkbare levensverwachting als mensen die nooit hebben gerookt. Bij rokers die rond hun 50ste stoppen halveert het sterfterisico.
‘Dit betekent niet dat je onbekommerd tot je 35ste kunt roken,’ zegt Croes. ‘Wij weten zeker dat dit gevolgen heeft. Op deze leeftijd is sterfte niet het belangrijkst, maar gaat het eerder over andere effecten op de gezondheid, zoals een verminderde conditie, problemen met hart en bloedvaten, en een hogere kans op infecties of het ontwikkelen van COPD.’
Kanker hoofdoorzaak vroege sterfte
Rokers overleden relatief vaak aan kanker, met name longkanker. Maar ook hart- en vaatziekten en ademhalingsziekten kwamen bij hen vaker voor. Zo overleed naar schatting 11 procent van de zware rokers vóór hun 65ste jaar aan kanker, 5 procent aan longkanker. Aan een hart- of vaatziekte overleed 5 procent. Van de nooit-rokers overleed 3 procent zo jong aan kanker en 1 procent aan een hart- of vaatziekte.
Vier op de tien sterfgevallen door tabak
Uit het onderzoek blijkt dat in Nederland in de afgelopen jaren 4 op de 10 overlijdensgevallen onder de 80 jaar zijn veroorzaakt door tabak.
Maar er wordt steeds minder gerookt. Zo’n vijftien jaar geleden stak 10 procent van de Nederlanders iedere dag minstens twintig sigaretten op, tegenwoordig is nog 4 procent een zware roker. Ook het aantal matige rokers is gedaald in deze periode – van 18 naar 14 procent. Het percentage niet-dagelijkse rokers ligt al jaren op 5 à 6 procent.
Stoppoging
Veel rokers willen stoppen. In de periode 2014-2016 deed jaarlijks ruim 1 op de 3 dagelijkse rokers (van alle leeftijden) een serieuze poging. Daaronder wordt verstaan dat iemand ten minste 24 uur niet rookte. Rokers jonger dan 40 jaar deden het vaakst een stoppoging (ruim 40 procent).
Wil je hulp bij stoppen met roken? Meld je aan voor Gratis Stop Support.
